💙 Friese woordjes & Fries leren
Sinds een paar jaar is de school namelijk verplicht om het vak Fries aan te bieden. Op de meeste middelbare scholen is het vooral belangrijk dat je deze taal kunt begrijpen, maar op sommige scholen moet je het ook kunnen lezen, spreken en schrijven.
Leren in het Fries
Op sommige scholen worden drie talen gesproken: Nederlands, Fries en Engels. Je krijgt dan ook echt les in een van deze drie talen. Waar je vroeger Fries vooral van je familie leerde, of het uit een boekje leerde, kun je tegenwoordig ook veel meer op de computer leren.
Zelfs kleuters kunnen al beginnen met het leren van Fries. Geloof het of niet, maar zelfs voor beginnende sprekers van het Fries kunnen deze digitale boeken handig zijn. Denk aan Rinze de Kikker en de programma’s van Spoar 8.
Fries leren met WRTS
Je kunt zelf Fries leren door met WRTS aan de slag te gaan. Hier kun je zelf woordjes en zinnen toevoegen. Op die manier oefen je precies wat je moet oefenen. Je kunt jezelf overhoren door een toets te doen of een puzzel op te lossen. Je kunt ook naar een dictee luisteren. Zo zijn er nog vijf andere manieren om jezelf te overhoren en Fries te leren.
WRTS is dus een heel handige manier om welke taal dan ook te leren. Je kunt ook woordenlijsten van je klasgenoot of leraar overnemen. Dan hoef je zelf de woordenlijsten uit je lesboek niet meer over te nemen. WRTS is zeker handig als je het Fries ook moet kunnen schrijven, lezen, of spreken, in plaats van alleen verstaan.
Fries leren door te gamen
Je kunt ook Fries leren door te gamen. Spelling, woordenschat en grammatica komen terug in de game Meunstertún. Dit is het Friese woord voor ‘Monstertuin’: een spelletje waarin je allerlei opdrachten moet uitvoeren. De monsters moeten naar je luisteren, maar dat doen ze alleen als je het in het Fries vraagt. Het programma houdt bij hoe je de opdrachten uitvoert.
Als je langer bezig bent met een bepaalde oefening, of er moeite mee hebt, krijg je meer oefeningen om aan de regel te werken. Ga je wel heel snel door het spel heen? Dan ga je naar een moeilijker onderdeel.
Leuk om aan mee te doen: het Sjongfestival
Ken je het Songfestival? Vast wel. Daar kun je zelf ook aan meedoen, als je in het Fries wilt zingen. Dit festival wordt eens in de twee jaar gehouden. Je zingt hier met een koor van leerlingen uit groep 6, 7 en 8. De organisatie verzint liedjes, waarbij je zelf ook kunt schrijven en oefenen. Een zangcoach kan je helpen om in het Fries te zingen.
In 2018 mocht je zelfs meerdere talen door elkaar heen zingen. Nederlands, Engels en Fries door elkaar zingen? Geen probleem, het kon. Op deze manier ben je dus met Fries bezig, zonder daarvoor regeltjes te hoeven leren. Best leuk!
Zelf met Fries aan de slag
Fries kun je het best leren door veel te oefenen. Praat thuis met je ouders Fries, of zoek een vriend of vriendin die Fries kan spreken en oefen daar veel mee. Het is best moeilijk om uit een boekje te leren, dus oefenen is echt het belangrijkst.
Probeer maar eens wat woorden te vinden die lijken op woorden uit een andere taal. Het Fries heeft namelijk best wat woorden die lijken op bijvoorbeeld het Duits of andere Germaanse talen.